1 yıl önce bugün, 15 Kasım 2019’da Ezhel ve Ufo361‘in ortak albümü Lights Out yayınlandı. Bugy, DJ Artz, The Cratez, Sonus030 ve Jimmy Torrio’nun prodüktörlüğünü üstlendiği albüm 1 yıl içinde Spotify’da 190 milyon gibi bir stream’e ulaştı.
Ezhel’in “Hâlâ o albümü dinliyorum. Genelde kendi şarkılarımı dinlemeyi sevmem ama bu albüm farklı. Beat’ler, Ufo’nun kısımları… Benim için o albüm eksiği olmayan bir proje ve gerçekten çok seviyorum. İnsanların albüm hakkındaki düşüncelerini de seviyorum ayrıca.” şeklinde konuştuğu albümün 1. yılına özel bir içerik hazırlamak istedik ve her şarkıdan küçük küçük detaylar vermenin eğlenceli olabileceğini düşündük. Ufo’nun kısımları Almanca olduğundan ve çeviri yapmanın çok sağlıklı sonuçlar verdiğini düşünmediğimizden dolayı Ezhel odaklı olacağız. Lafı çok da uzatmadan geçelim dilerseniz şarkılara ve detaylarına.
Kapat Işıklarını
Altyapısını büyük oranda DJ Artz’ın üstlendiği şarkı, albüme güzel bir giriş sağlıyor.
Lights Out’un Türkçe karşılığı olan Kapat Işıklarını şarkısında Ezhel’in şu sözleri bu şarkı için buraya koyulmaya değer:
“Melez güzel Kırım-Kongo (Kongo)
Yapıştı koluma, kondu
Emdi bileğimi mosmor (Mmh)
Dedi ki: “O bana sponsor!” (sponsor).”
Ezhel’in sevgilisi Afrika kökenli, bu satırları da onun için yazdığını tahmin ediyorum. Kırım-Kongo ve emdi bileğimi mosmor derken Kırım Kongo kanamalı ateşi hastalığına atıfta bulunuyor. Bu hastalıkta, Kongo çıkışlı keneler insanların vücuduna yapıştığı zaman çıkarması zor oluyor ve yapışıp ısırdıkları yerler mosmor oluyor.
Schwarz & Weiss
İkinci şarkı Schwarz & Weiss’ın Türkçe karşılığı Siyah & Beyaz. Ufo’nun kısımları da dahil olmak üzere aşk içerikli bir şarkı olan Schwarz & Weiss’ta Ezhel’in yine direkt olarak sevgilisinden bahsettiği satırlar, bahsetmeye değer:
“Anan Alman, baban afrikanisch
Berlin çatıları, after parties (Ja-ah)
Seni alan adam yatsın hapis.”
Anan Alman, baban afrikanisch derken Ezhel, sevgilisi Abiba Bakayoko’dan bahsediyor. Abiba’nın annesi Alman, babası ise Fildişi Sahilleri’nden.
Kendini Kaybet
Kendini Kaybet şarkısında Ezhel, bolca esinlendiği Uzak Doğu’ya uzanıyor ve Japonya’dan referanslar sunuyor:
“Cilala parlat, ver Mister Miyagi
Savaş zırhı gibi, Issey Miyake
Bi’ kâse Sake, bi’ duble de Rakı.”
Mister Miyagi, The Karate Kid filmindeki bir karate ustasıdır. ‘Cilala Parlat’ ise Miyagi’nin filmde öğrencilerine öğrettiği kurallardan birinin adıdır. Issey Miyake ise Japon moda tasarımcısıdır. Parfümleri ve teknoloji odaklı kıyafet tasarımları ile tanınır. Japon referansları bitmiyor. Sake ise rakı ve şaraba benzetilen Japonlar’ın ulusal bir içkisidir.
Fallen
Fallen şarkısıyla alakalı üzerine konuşulacak çok da bir şey yok. Sound olarak albümün sevdiğim şarkılarından ancak lirikal olarak pek bir içerik yok, zaten öyle bir iddiası da olmayan bir parça. Seviyoruz!
Lights Out
Albüm ile aynı adı taşıyan Lights Out şarkısından sadece tek bir satır almak istiyorum, o da bu şarkıdan favori satırım:
Aynalı Martin der “Booyaka”
Aynalı Martin, -asıl adıyla Martin- Friedrich von Martini ve Alexander Henry tarafından geliştirilmiş bir tüfektir. Tek kurşun atan bu tüfek ilk kez İngiliz ordusu tarafından 1871 yılında kullanılmıştır. Osmanlı Devleti de Ruslar ile yapılan 93 Harbi’nde bu tüfeği kullanmıştır. Booyaka’ya gelince; özellikle eski Amerikan rap şarkılarında ara ara kullanılan bir kelimedir. Tüfek seslerini belirtmek adına kullanılır. Aynalı Martin, daha önce Hekimoğlu ve Dostlar Köprüsü türkülerinde de kendine yer bulmuştur. İşte Hekimoğlu türküsünde geçtiği kısım:
“Hekimoğlu derler benim aslıma
Aynalı martin yaptırdım kendi nefsime
Konaklar yaptırdım mermer direkli
Hekimoğlu geliyor aslan yürekli.”
Yemin Olsun
Yemin Olsun parçası zaten malum. 2017 yılında ilk kez acapella olarak Barış Akpolat ile Ezhel’in gerçekleştirmiş olduğu sohbette duyduğumuz bu şarkıyı beklemekten bir hâl olmuştuk. Keşke solo olsaydı klişesini yapmak istemiyordum ama hâlâ o düşüncedeyim. Ezhel’in -en azından bildiğimiz kadarıyla- belki de ilk trap denemelerinden olan Yemin Olsun’un içerisinde birçok referans var aslında. Şam’a olan göndermeye albümde yer almadığı için ben de girmiyorum. Mode XL diyelim o zaman:
“Gece son ses çalan Mode XL gibiyim, Kral Benim”
Zombie
Zombie parçası da içerisinde birden fazla referans barından bir şarkı. Direkt dalıyorum o yüzden:
“In my head, in my head, they are fighting.”
Zombie kelimesi bir şarkının adına verilmişse onları anmadan zaten olmazdı, Ezhel de öyle yapmış. Efsanevi grup The Cranberries’in 1994 çıkışlı Zombie parçasındaki “In your head, in your head, they are fighting.” satırlarına direkt bir ithaf var.
“Koal, Koal, Koal, serbest stilimiz serseri.”
Ezhel’den yine bir Mode XL göndermesi.
Bir Daha
Burada da sanırım Türkçe rap tarihinin en ikonik şarkılarından biri dururken başka bir detaydan bahsedemeyiz. Her Şey Yolundadır!
“Kulağımda Killa, Eko Fresh, her şey yolunda.”
Grind
Grind şarkısının dünden sonra şöyle bir farklı özelliği var Rapertuar ekibi ve Rapertuar okurları için. Instagram hesabımıza hazırlayacağımız infografik DJ Artz ile konuşurken ondan, bize daha önce hiçbir yerde olmayan bir bilgi istedik bu albümle alakalı. O da bize şu anıyı anlattı: “Normalde Wir Sind Kral klibinin çekildiği gün, Grind’a klip çekilecekti. Biz Bugy ile o beat’i götürünce o gün cidden o parçayı yaptık. Bege’nin videosunda da var hatta. Kliple olan görüntülerde biz parçayı yapıyorduk. Parçayı çok beğenince direkt klibi Wir Sind Kral’a çektik.”
Şarkıdan koyulabilecek satırlara gelince; Ezhel’in hapishane günlerine atıfta bulunduğu yerler uygundur diye düşünüyorum.
“Kafeslere sığmam
Zincirlere vursan
İnce gelir kıldan.”
YKKE
Albümün genel anlamda en çok sevilen şarkılarından YKKE, direkt olarak ismiyle bir referans aslında. Almanya’da rap yapan ve kimsenin yüzlerini bilmediği gizemli ikili Yung Kafa & Kücük Efendi’nin baş harfleri. Ufo ve Ezhel de cloud rap denebilecek bu tarzı kullandıkları şarkıda Yung Kafa & Kücük Efendi’yi anarak onlara bir jest yapmışlar. Şarkıdan çekip alınacak bir satır yok ancak DJ Artz’ın bu şarkının beat’ini nasıl 4 kişi yapıyor sorusuna verdiği cevabı koyabiliriz. Zaten Instagram hesabımızda daha önce ÖZGÜN şekilde derlemiştik.
Bu gönderiyi Instagram’da gör
Yung Kafa & Kücük Efendi de şarkıyla alakalı o dönem şu yorumlarda bulunmuştu: “Canlar
YKKE, Yung Kafa & Küçük Efendi’nin kısaltmasıdır?. Biz 2015 yılından beri bu tarzı kullanıyoruz. Bizim bu çapta bir vizyonumuz var ve başkaları bunu anlayıp, kendileri de kullandığı zaman çok mutlu oluyoruz. Kim kimin stilinden esinlendiği bizi umursamıyor. Hepimiz sanat yapıyoruz ve herkes bundan yararlanabilir. Bizi anan tüm insanlara saygımız sonsuz, ki biz Newcomer olarak büyük bir kitleye gösterilmiyoruz. Ama bu sizde soru işaretleri oluşturduğu için ve bize çokça sorular geldiği için, bunun hakkında sizi bilgilendirmek istedik. Şuan Ufo’yla bir irtibatımız yok, ama yinede ona bu jestinden dolayı teşekkür ediyoruz, kendisi geçmişte bir çok sanatçıya Soundu ile kapılar açmıştır, ona sonsuz saygılar ve çokça selamlar. Biz geleceğe doğru bakıyoruz, bütün YKKE 1 Passengerler için desteğinizden dolayı çok sagolun ??. Yolculuk devam ediyor ve gelecek sene evimize bir adım daha yaklaşacağız.
Kafa und Fendi for the culture!”
Wir sind Kral
Geldik albümün banger’ına. Zaten klibin çekilme hikayesini Grind şarkısında Artz’ın ağzından bir anıyla bahsettik, tekrar girmiyorum. En sevdiğim satırı çekip çıkarmak istiyorum burada. İlk dinlediğim anı hatırlıyorum, “VAY!” demiştim.
“Postuna mâl olabilir dönüşmek Rockstar’a.”
Ezhel burada bir yıldız olmanın insanı değiştirebileceğinden bahsederken, şu an müzik dünyasının en önemli yıldızlarından olan Post Malone’un Rockstar şarkısına da gönderme yapıyor.
Preis
Bu şarkıda en dikkat çeken satır heralde tartışmasız “Hiçbir başarı cezasız kalamaz, yok.” satırıdır. Bilmeyenler için Ezhel’in 2012 yılında bir Facebook gönderisini aşağıya bıraktığımda daha anlamlı olacaktır bu sözler. Tabii, Ezhel’in bunu 2019 yılında kullanmasının nedeni hapishane günlerine bir gönderme.