Maalesef Juice WRLD, Lil Peep, Pop Smoke ve ülkemizde de Vio derken posthumous albüm kavramını fazlaca duymaya başladık son birkaç senede. Peki tam olarak nedir bu posthumous albüm mevzusu? Gelin inceleyelim beraberce!
Öncelikle kelime anlamını açıklamak gerekirse posthumous, ölümden sonra anlamına geliyor. Sanatçıların işleri ölümlerinden sonra piyasaya sürülünce posthumous olarak adlandırılıyor haliyle. Bunu sadece rap veya sadece müzik olarak düşünmeyin. Mesela bir ressamın da ölmeden önce hazırladığı ancak herhangi bir yerde sergilemediği bir tablosu da bu alana girebilir. Biz her zamanki gibi müzik ve tabii ki rap müzik özelinde kalacağız.
Posthumous işler günümüzde teknolojinin de gelişmesiyle paralel olarak arttı ancak 1850’li yıllara kadar dayanıyor aslında temeli. Tarihin en önemli müzisyenlerinden Frédéric Chopin‘in bile ölümünden sonra bazı eserleri yayınlanmış.
Bantı biraz ileri sarıp 1997 yılına geliyoruz şimdi. The Notorious B.I.G. 9 Mart 1997’de silahlı saldırı sonucu hayatını kaybederken ardında Life After Death isimli gelmiş geçmiş en iyi rap albümlerinden biri olarak kabul edilen albümünü bırakmıştı. Plak şirketi Bad Boys Entertainment tarafından 25 Mart 1997’de yayınlanmış ve ilk haftasında 690 bin gibi yüksek sayıda bir satışa ulaşmıştı.
Batı Yakası’na göz atalım bir de. 1996 yılında yine silahlı saldırı sonucu hayatını kaybeden Tupac Shakur‘un ölümünden 10 yıl sonra bile yeni bir albümü çıkmıştı. Şu anda tam 6 tane posthumous albüme sahip diskografisine baktığınızda.
Son yıllarda artan posthumous albümleri konuşmadan önce kayda değer diğer old school isimleri ve ölümlerinden sonra yayınlanan ikonik albümleri analım. Big Pun‘ın 2000 yılında yayınlanan Yeeeah Baby albümü, Big L‘in 2000 yılında yayınlanan The Big Picture albümü, Eazy-E‘nin 1996 yılında yayınlanan Str8 off tha Streetz of Muthaphukkin Compton albümü posthumous albüm denildiği zaman kesinlikle akıllarda yer etmiş albümlerdir.
Şimdi gelelim son yıllarda bu kadar çok posthumous albüm görmemizin nedenlerine. Öncelikle, teknolojinin nimetleri demiştik. Şarkı kaydetmek hiç olmadığı kadar kolay bir hale geldi. Neredeyse bir telefon ve kulaklıkla şarkı yapıp paylaşacak haldeyiz. Böyle olunca sanatçılar da seri şekilde üretim yapıp stok yapabiliyor. Tabii bu yapılan stokların düzgün şekilde kesilip biçilip, mix ve mastering işlemlerinin yapılması da bir o kadar kolay durumda eskiye kıyasla.
Son dönemdeki furyayı Lil Peep ve sonrasında XXXTentacion‘un işleri başlattı diyebiliriz. Lil Peep’in kendine has kitlesi onun ölümünden sonra yayınlanan işlerine öylesine sarıldı ki, hayatını kaybeden diğer sanatçıların ekiplerine ilham oldu adeta bu durum daha sonradan. XXXTentacion ile Lil Peep’in anneleri bir araya geldi ve çocukları için ortak bir parça fikri çıktı o buluşmadan. Böylece Falling Down isimli parçaya kavuşmuş olduk. Daha sonra maalesef Mac Miller, Pop Smoke ve Juice WRLD de bu 2 ismi izledi.
Özellikle Pop Smoke ve Juice WRLD’ün albümleri inanılması zor sayılara ulaşıp 2020 yılının dinlenme rekorlarını kırdılar. Juice WRLD, daha önce sadece The Beatles ve Drake‘in başarabildiği bir başarıya imza atarak albümünden aynı anda 10 şarkıyı birden Billboard Hot 100 listesine sokmayı başardı.
Vio
Ülkemizde ise rap müzikte posthumous single veya albümün ilk örneğine maalesef Vio imza attı. 31 Mayıs 2018’de ilk resmi klibi çıkmadan 1 gün önce hayatını kaybeden Vio, ailesini ve sevenlerini hüzne boğdu. Daha sonra 14 Şubat 2019 tarihinde yani Vio’nun doğum gününde ilk posthumous işi olan Varoş yayınlandı. Yine 2019 yılında bu kez ölüm tarihi olan 31 Mayıs’ta sadece nakaratını hazırlayabildiği Zehirli Melodiler şarkısı MOB Entertainment üyeleri tarafından verse’ler yazılarak tam bir şarkı haline getirildi ve yayınlandı.
2020 yılına geldiğimizde ise doğum günü 14 Şubat 2020’de ilk albümü olan Yanyol, Vol. 1 yayınlandı. Albümde Ceza, Ayben, Kamufle, Tepki, Patron, Aspova ve Modd ona eşlik etti. Daha sonra Release Day olan cumaya denk gelmesi sebebiyle 29 Mayıs 2020’de Yanyol, Vol. 2 yayınlandı. Bu kez Rüzgar, Ezhel, Tepki, DJ Artz, Şehinşah, UZI, Ati242, Motive ve 832 grubu ona eşlik etti.
Tepki kısa bir süre önce Yanyol projesinin bu 2 kısım ile sona erdiğini ve Deluxe bir versiyonun gelebileceğini söyledi. Her ne kadar birkaç kere çeşitli aksaklıklar yaşansa da Vio’nun işlerini titizlikle seçip mix’leyen onlara sıfırdan beat hazırlayan öncelikle Tepki, emeğine geçen herkese bir kez daha teşekkür etmiş olalım buradan.
